Dünyanın ÖZETİ| neredeyse her yerinde bulunan çekirgeler; büyüleyici zıplama yetenekleri, çıkardıkları sesler ve karakteristik gözleri ile tanınırlar. Binlerce türleri vardır ve çok uzun zamandır gezegenimizde varlıklarını sürdürürler.
Hazırsanız birbirinden ilginç özelliklere sahip olan çekirgelerin dünyasına doğru bir yolculuğa çıkalım ve çekirgeler hakkında sizi hayrete düşürecek ilginç bilgileri ortaya çıkaralım.
Çekirgeler hakkında ilginç bilgiler:
Dünyada 10.000’den fazla çekirge türü var.Çekirgelerin kulakları karınlarında.Çekirgelerin birleşik gözleri var.Çekirgeler, dinozorlardan önce dünyada varlardı.Çekirgeler, kendilerini savunmak için tükürebilirler.Çekirgeler, büyük bir yıkıma ve kıtlığa neden olabilirler.Dünyanın en büyük çekirgesi, fareden daha ağır.Bazı çekirge türleri zehirli olabilir.Çekirgeler yalnızca zıplamaz, aynı zamanda uçabilir.Dünyada 10.000’den fazla çekirge türü var.
Kuzey ve Güney kutuplarının yakınındaki nispeten soğuk bölgeler hariç dünyanın hemen hemen her yerinde bulunan çekirgelerin o kadar çok türü var ki 10.000’in üstüne ulaşıyor. Türkiye’de olan çekirge türlerini; yeşil çekirge, kara çekirge, Fas çekirgesi, Madrap çekirgesi ve İtalyan çekirgesi olarak sıralayabiliriz.
Bunların dışında acrididea, tettigoniidea, gryllidea, pamphagidea, tenaoceridea gibi birçok familyaları var ve familyaların içinde pek çok alt tür daha bulunuyor.
Çekirgelerin kulakları karınlarında.
Çekirgeler hakkında ilginç bilgilerden hiç şüphesiz en tuhafı; işitme organlarının kafalarında değil, karınlarında bulunması. Ses dalgalarına tepki olarak titreşen bir çift zar, kanatların altına sıkıştırılmış karın bölümünün her iki yanında yer alıyor. "Timpanal organ" adı verilen bu basit kulak zarı, diğer çekirgelerin seslerini duymalarını sağlıyor.
Ayrıca pek sağlıklı duyma yetileri yok ve ses perdesini çok iyi ayıramıyorlar. Özellikle erkek çekirgelerin sesi melodik değil. Seslerini, diğerlerinden ayrılan ve belirli bir türün erkek ile dişilerini kur yapan karakteristik bir ritim üreterek kullanıyorlar. Bu sesleri ise arka bacaklarının iç kısmındaki çıkıntıları, kanatlarının kalınlaşmış kenarlarıyla temas ettirerek çıkarıyorlar.
Çekirgelerin birleşik gözleri var.
Çekirgeler hakkındaki ilginç özelliklerden bir diğer ise daha önce dikkatinizi muhtemelen çekmiş olan gözleri. Pek çok altıgen merceğe sahip, çok yüzeyli, büyük ve şişkin yapıdaki bu gözlerin; geniş bir görüş alanı var. Birden fazla yöndeki hareketi algılayarak yırtıcıları ve potansiyel partnerlerini tespit ediyorlar.
Çekirgeler, dinozorlardan önce dünyada varlardı.
Günümüzün çekirgeleri, dinozorların dünyada var oluşundan çok önce yaşayan eski atalardan geliyor. Fosil kayıtları, ilkel çekirgelerin ilk olarak Karbonifer Dönemde, yani 300 milyon yıldan daha uzun bir süre önce ortaya çıktığını gösteriyor. Çoğu eski çekirge, fosil olarak korunuyor.
Bu kadar uzun evrimsel tarih boyunca hayatta kalmaları, değişen ortamlara karşı ne kadar dayanıklı olduklarını ve uyum sağlayabildiklerini kanıtlar nitelikte bir özellik.
Çekirgeler, kendilerini savunmak için tükürebilirler.
Eğer daha önce bir çekirgeyle karşı karşıya geldiyseniz üzerinize kahverengi bir sıvı tükürdüğünü görmüş olabilirsiniz. Bilim insanları bu davranışın bir nefsi müdafaa aracı olduğuna ve sıvının avcıları uzaklaştırmasına yardımcı olduğuna inanıyor.
Bazıları ise çekirgelerin "tütün suyu" tükürdüğünü söylüyor. Bunun nedeni muhtemelen çekirgelerin tarihsel olarak tütün mahsulleriyle ilişkilendirilmesi.
Çekirgeler, büyük bir yıkıma ve kıtlığa neden olabilirler.
“Çekirge salgını” diye bir şeyi hiç duymuş muydunuz? Bazı türler, arkalarındaki tüm mahsulleri ve diğer bitki örtüsünü tüketerek arazi üzerinde seyahat edebilir. Bu gerçekleştiğinde büyük bir besin kaynağının kaybolması nedeniyle tüm bölgeler harap olabilir. Özellikle çekirgelerin en yaygın olduğu Afrika, Asya ve Orta Doğu’da açlık ve kıtlığa neden olabilme potansiyeline sahipler.
Günümüzde böyle bir salgın olmasa da çekirgeler arazilere ciddi zararlar verebiliyor. Hatta yalnızca ABD’de yıllık olarak 1.5 milyar dolar zarara yol açıyorlar. Ancak tüm bu yıkımın yanında haşere kontrolünü de sağladıklarını atlamamak gerek.
Dünyanın en büyük çekirgesi, fareden daha ağır.
Dünyanın en büyük çekirge türü “giant weta”, 71 gram ağırlığına kadar çıkabiliyor. Yani ortalama 3 farenin toplam ağırlığına! 10 cm’e kadar uzayabilen bu çekirge türü, bir kalemden bile büyük olabiliyor… Ancak korkmanıza gerek yok, genellikle Yeni Zelanda’nın bazı adalarında yaşıyorlar. En küçük türleri ise ortalama 2 cm uzunlukta.
Bazı çekirge türleri zehirli olabilir.
Genel olarak çekirgelerin büyük bir çoğunluğu zehirli değil ve insanlara zarar vermiyor ancak istisnai bazı çekirge türleri zararlı olabiliyor. Doğadaki diğer canlılarda olduğu gibi özellikle renkli ve dikkat çekici olan çekirge türleri zehir içerebiliyor. Bu zehri genellikle savunma mekanizması olarak kullanan çekirgelerin insanlara zarar vermesi neredeyse imkânsız diyebiliriz.
Çekirgelerde bulunan zehir; bazı balıklarda olan “tetrodotoksin” adlı toksinin aynısı ve çekirgeler bu toksini genellikle kendilerini avlayan kuşlar ve memeliler üzerinde kullanıyor. Yani bir çekirge tarafından ısırılırsanız hiçbir şekilde korkmanıza gerek yok. Zaten insanlar olarak çekirge ısırıklarını fark etmeyiz bile! Sadece ekstra bir alerjiniz varsa ancak o zaman reaksiyon gösterebilirsiniz.
Çekirgeler yalnızca zıplamaz, aynı zamanda uçabilir.
Çekirgeler hakkında ilginç bilgilerden bir diğeri ise uçma yetenekleri. Çekirgeleri en çok zıplamalarıyla tanısak da evet, aslında uçabiliyorlar. Eh, o kanatları boşuna yok herhalde? Hatta birçok çekirge türü, iyi birer uçucu ve düşmanlarından bu şekilde kaçıyorlar. Zıplamayı, tehlikeden uzaklaşma amacıyla ilk adım olarak yapıyorlar ve zıpladıktan sonra uçmaya başlayabiliyorlar.
Çekirgelerin uçma yeteneği aynı zamanda yemek bulmaları için de bir araç. Genellikle yaprakları, sapları, çiçekleri ve tohumları yiyorlar. Yiyebilecekleri besinlerin pek olmadığı yerlerdeyseler uçarak yiyecek arıyorlar. Hatta günde yaklaşık 50 km kadar yol katedebiliyorlar!
Hayvanlar dünyasından çekirgelerin; zehirli türleri, tükürmeleri, en büyükleri, uçan çekirgeler gibi ilginç özelliklerinden birçoğunu görmüş olduk. Evimize girse belki de çığlık çığlığa kaçacağımız bu minik canlıların ne kadar fazla ve biricik özellikleri var değil mi? Çekirgeler gibi başka hayvanların da ilginç özelliklerini okumak isterseniz yorumlara yazabilirsiniz!
Kaynaklar: Bearport Publishing, Magnuson Children's Garden, Forest Preserve District of Will Count, Twinki USAHayvanlarla ilgili diğer içeriklerimize göz atabilirsiniz:
Editor : Şerif SENCER
