Adını, ÖZETİ| Yunan aşk tanrıçası Afrodit’ten alan afrodizyaklar, yüzyıllardır insanların cinsel hayatında birer baharat gibi. İster çikolata, ister deniz ürünleri, belki de sadece bir tutam baharat, afrodizyakların cinsel arzuyu ateşlediğine dair hikâyeler, her zaman büyüleyici olmuştur.
Sizce afrodizyak gerçekten işe yarıyor mu? Bilim, bu konuda aslında oldukça net cevaplar veriyor. Afrodizyakların elbet bir etkisi var ama sandığınız gibi değil. Gelin şimdi, aslında nasıl etkileri olduğuna bakalım ve “Afrodizyak nedir?” sorusuna bilimsel cevaplar arayalım.
Etkisini ve ne işe yaradığını daha iyi anlamak için “Afrodizyak nedir?” sorusu ile başlayalım.
Cinsel içgüdüyü uyandıran, zevki ve performansı arttıran, arzu uyandıran herhangi bir yiyecek veya ilaç, afrodizyak olarak tanımlanıyor. İçeriğimizde ilaçlardan değil sadece yiyeceklerden bahsedeceğimizi de bu noktada belirtmiş olalım.
Hayvanlardan, bitkilerden ve çeşitli minerallerden elde edilen afrodizyak, çok eski zamanlardan beri insanların âdeta tutkusu hâline gelmiş durumda. Avrupa’da yohimbin ve mandrake (adamotu) bitkileri doğal afrodizyak çeşitleri olarak bilinirken Çin kültüründe de öğütülmüş gergedan boynuzu, İspanyol sineği afrodizyak etkisinden faydalanmak için kullanılıyordu.
Gerçekten afrodizyaklar işe yarıyor mu?
Günümüzde ise bazı baharatlar hâlâ kullanılmaya devam ederken çikolata, bal, çilek gibi gıdaların da potansiyeli olduğuna inanılıyor. Ama bir gerçek var. Her ne kadar bu ürünlerin afrodizyak etkisi gösterdiğine inanılsa da bu iddiaları destekleyen hiçbir bilimsel kanıt yok veya çok az.
Çeşitli dopamin, adrenerjik ve serotonerjik ajanların rolü hem insanların hem hayvanların üzerinde incelenmiş. Bunlardan bazılarında cinsel işlev bozukluğunun tedavisindeki potansiyel rolleri dikkate alınırken bazılarında cinsel uyarılmadaki temel nörofizyolojik süreçlere katkıda bulunmuş. Bu yüzden de aslında afrodizyaklar, birkaç farklı sebepten işe yarar sayılabilir ancak kesin olarak değil.
Afrodizyaklar, cinsel arzuyu nasıl arttırıyor?
“Afrodizyak ne işe yarıyor?” sorusuna verilecek cevaplar tamamıyla cinsellik ile bağdaştırılmamalı. Afrodizyak gıdaları arasında sayılanlar, genel vücut sağlığına da iyi gelebildiğinden bu, dolaylı olarak cinsel arzuyu da tetikleyebiliyor. Nasıl mı?
Afrodizyak ürünler, kan akışını arttırabilecek gıdalar da oluyor. Bu da aslında cinsel organ gibi hedeflenen kısma, kan akışının sağlanması demek. Konuya bir de bu gözle bakınca aslında “Afrodizyak ne işe yarar?” daha anlamlı cevaplar buluyor.
Yağlama ve hassasiyetin teşvik edilmesi ise sağladığı bir diğer katkı. Genital bölgenin, gıdalar sebebiyle yağlanması da arzuyu tetikleyebiliyor. Az önce de bahsettiğimiz gibi dopamin ve diğer ajanların cinsel isteği etkilemesi de afrodizyak gıdaların diğer özellikleri. Yani aslında siz onları yiyerek testosteron ve östrojen gibi seks hormonlarını da arttırmış oluyorsunuz.
Şunu da belirtelim, tüm bu açıklamalar her afrodizyak ürünü için geçerli olmayıp bazılarının katkısı olabileceği düşünülüyor.
Baldan tutun da çikolataya kadar pek çok afrodizyak gıda var.
Doğal afrodizyak gıdalar listesi aslında oldukça çeşitli. Ancak biz, sadece genel olarak kullanılan ve üzerine araştırma yapılmış olanlara yer vereceğiz. Tabii ki bu gıdaları, sadece daha iyi seks yapmak için yememeniz gerektiğini de bilmelisiniz. Hiçbir yiyecek, cinsel uyarı konusunda bilimsel olarak kesin kanıtlamamış. Tek detay var o da bu maddelerin, performans iyileştirmesini etkileyebileceği yönündeki anekdotlar ve tarihsel kanıtlar.
Bitter çikolata:
Kakaonun cinsel isteği arttırdığının düşünülmesi sanırım Sevgililer Günü’nde çikolata siparişlerinin yükselmesinin bir nedeni olabilir. Feniletilamin uyarıcısını içermesi, ruh hâlinizi olumlu yönde etkilediği için cinsel arzuyu arttırdığı da varsayılıyor.
Ancak bu konuda yapılan bir araştırma, çikolata yiyen kadınların, yemeyen kadınlara göre sekse daha az ilgi duyduğunu gösteriyor.
Çilek:
Sevgililer Günü deyince, gözünüzün önüne çilek üzerine kaplanmış çikolata geldi değil mi? Eğer öyleyse bu fikri aklınızdan çıkarın çünkü çileğin cinsel arzuyu arttırdığına dair bilimsel bir kanıt yok.
Bal:
Hipokrat’ın, cinsel uyarı konusundan muzdarip olanlara bal yemesi gerektiğini söylemesi sebebiyle, bal da afrodizyak grubuna girmiş. Ancak balın da işe yaradığına dair hiçbir bilimsel kanıt yok.
İstiridye:
İstiridyenin de cinsellikle bağlantısı kanıtlanmış değil ancak neden böyle düşünüldüğüne dair bir nokta var. O da istiridyenin çinko değerinin yüksek olması. Biyolojide de çinko eksikliği, sperm disfonksiyonuna ve testosteronun düşmesine neden olabiliyor.
Antep fıstığı:
Antep fıstığının içerisinde arjinin bulunuyor. Bunun da kan damarlarının gevşemesine yardımcı olma etkisi var. Antep fıstığını, afrodizyaklar içerisine dahil edilişinin sebebi, bu olarak gösteriliyor.
Yapılan bir çalışma da aslında bunu destekler nitelikte. Üç hafta boyunca 100 gram Antep fıstığı yiyen erkeklerin, erektil fonksiyonlarında artış görülmüş.
Ginseng:
En çok bilinen bitkilerden biri de ginseng oluyor. Ginseng, afrodizyak olarak kullanılıyor çünkü bitkinin kan damarlarının genişlemesini destekleyen nitrik oksit salınımını tetikleyen özelliği olduğunu söyleniyor. Bu da cinsel organa kan akışını iyileştirirken ereksiyon sağlıyor.
Afrodizyak gıdalar aslında bir plasebo etkisi mi?
“Plasebo etkisi nedir?” diye merak ediyorsanız önce onu açıklayalım. Plasebo etkisi, tıbbi etkisi olmayan bir maddenin, sırf kişinin öyle olacağına inanması sebebiyle sağlığı üzerinde olumlu fayda sağlaması olarak açıklanıyor. Yani bir yiyeceğin libido için faydalı olduğunu beyan eden herhangi bir bilimsel açıklama olmasa da bu, o yiyeceğin libido için bir şeyler yapmadığı anlamına gelmiyor.
Yine de siz siz olun, bir uzmandan destek alın.
Hangi gıda maddesi, afrodizyak olduğu yönünde inandırılırsa inandırılsın birçoğu ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FBA) onaylı değil ve etkinliklerini destekleyecek yeterli kanıt yok. Bu yüzden de eğer cinsel uyarım için afrodizyak kullanmak istiyorsanız bunun için çikolata veya istiridye yemeden önce asıl sorunun çözümü adına tıp uzmanlarına başvurun.
Kaynaklar: National Library of Medicine, Health Cleveland Clinic, Healthline, Very Well Health, Science DirectAfrodizyak etkisi için gıdalar dışında parfümlerin de olduğunu unutmayın:
Editor : Şerif SENCER