Ebola, Covid-19 ve SARS, her ne kadar adı oldukça duyulmuş virüslerden olsa da aslında yarasalar, Marburg virüsü ve henipavirüsler gibi farklı hastalıkları da kendi vücutlarında taşıma ve akabinde insanlara bulaştırma potansiyele sahip canlılardır.
Fakat bu noktadaki en büyük soru işareti, yarasaların ölümcül virüsler taşımalarına rağmen hâlâ nasıl hayatta kalıyor olmalarıdır.
Yarasalar ölümcül hastalıkları taşımaktan ziyade onları ciddi anlamda tolere eder.
Araştırmacılar ise onların bu yeteneklerini, geçirdikleri evrim ile bağdaştırır. Şöyle ki yarasaların bağışıklık sistemi ve fizyolojisi, bir dizi benzersiz özelliğe sahiptir.
Uçabilen tek memeli olan yarasaların metabolizma hızı, uçuş esnasında 15 kata kadar artar. Kalp atış hızları, dakikada bin atışın üzerine çıkabilir ve bu, dinlendikleri sıradaki kalp atış hızlarından yaklaşık 4 veya 5 kat daha fazladır.
Ayrıca bir yarasa uçuş esnasında vücut ısısını, 44-45 °C’ye kadar çıkarır. Bu ısı, memelilerin tahammül edebileceği ölümcül sınırdır. Yani yarasalar uçarken, fizyolojik sınırlarını epey zorlar.
“Peki bunların virüslerle ne ilgisi var?” diyorsanız, işte oraya geliyoruz.
Yarasalar tüm bunların yanı sıra yapıları gereği, yaşlanma sürecine karşı da oldukça dirençlidir. Yüksek bir vücut ısısı ve metabolizma hızlarına sahip olmalarına rağmen dünyadaki en uzun ömürlü memelilerdir.
Uçmanın yoğun etkilerini azaltmak için geliştirdikleri bu özel yollar, bilim insanlarına göre onları virüslere karşı aşırı derecede toleranslı hâle getirmiştir. Başka bir deyişle bu sayede virüslere karşı başarılı bir şekilde savaşırlar.
Bizlerin vücudu herhangi bir virüsle karşılaştığında buna; ateş, ağrı, öksürük ve çeşitli iltihaplarla tepki verir.
Ancak yarasalar, bir virüsle karşılaştıklarında vücutlarında tıpkı insanlardaki gibi semptomlar ortaya çıkmaz. Çünkü uçan bir memeli olarak tüm varoluşları, temel olarak hastalıklarla mücadele etmekle geçer.
Bu sebeple de bir virüse karşı verdikleri tepkiler, bizden farklı çalışır. Yarasalar, virüs henüz vücutlarına girmeden ve girdikten sonra çoğalmasını durdurmak için bir dizi hücreler salgılar.
Ayrıca onlar, vücutlarına virüs girse de bu virüsleri düşük bir seviyeye indirmede ve kalanları da kolayca tolere etmekte oldukça ustadır.
Elbette yarasalar da yenilmez değildir ancak genel itibarıyla virüslere ve çeşitli hastalıklara karşı oldukça dayanıklı canlılardır.
Kaynaklar: Live Science, Voxİlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz: