Ömrümüzün yaklaşık üçte birinin uykuda geçmesinden dolayı uykuda görülen bozukluklar yaşam kalitemiz ile de doğrudan ilişkili. Özellikle son yıllarda, yaşam kalitesinin artması için de uyku bozukluklarına ilgide artış var. Bu araştırmalar, kimi zaman karşımıza yeni uyku bozukluklarını da çıkarıyor.
Uyku rahatsızlıklarından biri olan parasomnia (uyku/gece terörü) türü seksomnia, uyku seksi olarak da bilinen bir rahatsızlık. Bazılarınız bunun adını yaşamamış olsa dahi biliyor olabilir. Çünkü seksomnia rahatsızlığından dolayı davalık olan insanlar var. Nedenini ise içeriğimizi okuyunca daha iyi anlayabilirsiniz.
Her türlü cinsel davranışın görüldüğü seksomnia nedir?
Seksomnia, uyurken mastürbasyon yapmak veya cinsel ilişki gibi faaliyetlerde bulunmanın tıp jargonundaki adı. Gece terörü rahatsızlıkları uyku sırasında konuşmayı veya yürümeyi kapsıyor. Bu terörün içerisinde oldukça can sıkıcı olabilen seksomnia, REM ve REM olmayan uyku aşamaları arasında sıkışıp kalmasıyla ortaya çıkıyor.
"Ben seksomnia hastası olabilir miyim?" acaba sorusuna cevap arıyorsanız ise bunu uyku arkadaşınıza sormanız gerekiyor. Çünkü seksomniadan muzdarip kişiler, uyku sırasında yaptığı cinsel hareketlerden habersizdir ve sabah kalkınca hiçbirini hatırlamaz. Tabii bu eylemler, kişinin daha önce hiç yapmadığı veya uyanıkken asla yapmayacağı hareketler de olabilir.
Seksomnia üzerine yapılan araştırmalarda, bu rahatsızlığa erkeklerin daha yatkın olduğu ve en yaygın genç yetişkin erkeklerde görüldüğü ortaya çıktı. Ancak gerçekte ne kadar yaygın olduğuna dair çok az bilgi bulunuyor. Araştırmacılar, uyku problemi olmayan kişilerde seksomnia görülme sıklığının daha düşük olduğunu düşünüyor.
Seksomnia, seks içerikli rüyalardan daha fazlası.
Seks konulu rüyalar gören bir kişi rüyasında bazı hareketleri yapıyor olabilir. Ancak seksomnianın belirtileri bundan daha farklı. Uykuda seks yapanlar; daha agresif, çekingen veya baskın da olabilir. Uyurken cinsel ilişkiye girmenin yanı sıra pelvik itme hareketleri, partneri ön sevişmeye teşvik etmek ve cinsel ilişkiyi taklit eden davranışlar da bu hastalığın belirtileri arasında sayılıyor.
Kişinin gözü açık olup ilişki sırasında boş gözle bakması da mümkün. Spontan orgazm, inilti ve seks sırasında partnere yanıt vermemek seksomnia hastalarında görülen tipik belirtiler.
Bir insan neden uykusunda seks yapar ki?
Uyku rahatsızlıklarının arasında sayılan birçok neden aslında seksomnia için de geçerli. Davranış ve yaşam tarzının katkısı olabileceği gibi stres, bu rahatsızlıkta öne çıkan belirtilerden biri olarak gösteriliyor. Bazı reçeteli ilaçları veya aşırı içki ile madde kullananların da uykuda seks yapma durumu olabilir. Endişe, kronik yorgunluk ve bitkinlik, endişe, duygu durumu bozukluğu, ilişki stresi ve uyku eksikliği seksomnia tetikliyecileri arasında.
Kafa yaralanmaları, Parkinson hastalığı, huzursuz bacak sendromu, reflü hastalığı, migren, uykuyla ilişkili epilepsi ve uyku apnesi de tıbbi durumlardan kaynaklanan belirtiler.
Seksomnia rahatsızlığından tutuklanan Jan Luedecke
Seksomnia hastalarından bazıları zararsız olabileceği gibi bazı durumlarda yasal sorunlar ortaya çıkabiliyor. Seksomnia hastası olup davalık olan bir kişi de var.
2003 yılında Kanada’da arkadaşları ile alkol alıp eğlenen Jan Luedecke, arkadaşının evinde kanepede uyuyakalırken gece, tanımadığı bir kızla ilişkiye girmeye çalışıyor. Kızın, onu kanepeden atması ile uyanıyor ancak o, birkaç blok ötedeki ailesinin evine gidip uyumaya devam ediyor.
Kızın şikâyetçi olmasının üzerine birisini cinsel saldırıdan tutukluyorlar. Luedecke, belli belirsiz prezervatif takmaya çalıştığını hatırlayarak “O kişi ben olabilirim.” diyerek gönüllü ifade veriyor.
Luedecke, uyku sırasında hiçbir şeyi hatırlamadığını söyleyince Uyku Bozuklukları Uzmanı Dr. Colin Shapiro'ya yönlendiriliyor. Uyku kliniği laboratuvarında yapılan testler sonucunda Luedecke’nin seksomnia hastası olduğu ortaya çıkıyor ve serbest bırakılıyor.
Seksomnia, tedavi edilemezse ömür boyu sürebilir.
Seksomnia tedavisi için öncelikle altta yatan nedenin tedavi edilmesi gerekiyor. Bunun yanı sıra antidepresan gibi ilaçlar, tedavi yöntemlerinden biri. Aşırı baskı yaşayan insanlar için ise terapi ve stres yönetimi öneriliyor. Ayrıca bazı araştırmalar gösteriyor ki obstrüktif uyku apnesi tedavisi seksomnia ataklarını önemli ölçüde azaltıyor.
Uykuda seks rahatsızlığı bulunanların, partnerleri tarafından uyarılması ve en kısa zamanda tedaviye başlaması önem teşkil ediyor. Bu yüzden de partnerinizi sabah mutsuz görürseniz gece ne olduğunu sormanızda fayda var. :)
Bonus: House MD'de bu rahatsızlık konu edilmişti:
Kaynaklar: Sleep Doctor, PubMed, Cleveland Clinic, Dergi Park, CanLII
Uyku ile ilgili diğer içeriklerimiz: