Fahiş site aidatları vatandaşı canından bezdirdi. Yürürlükteki Kat Mülkiyeti Kanunu’nda bu konuyla ilgili detaylı düzenlemeler yer alıyor ancak aidat artışlarına yönelik bir sınırlama bulunmuyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü, Kat Mülkiyeti Kanunu’na tabi site yönetim hizmeti veren şirketler, site yönetimleri ve site aidatlarının belirlenmesine yönelik çalışmalarını önemli ölçüde tamamladı. Önümüzdeki süreçte Kat Mülkiyeti Kanunu’nda ve ilgili mevzuatta değişiklik yapılarak fahiş aidat artışlarının önüne geçilmesi amaçlanıyor. Bakanlık bünyesinde kurulan birim aynı zamanda vatandaşlardan gelen talep ve şikâyetleri de değerlendiriyor. Önümüzdeki süreçte piyasa şartlarını da gözeterek bu alana müdahale edilmesi kaçınılmaz.
634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre apartman ve site aidatları, genel kurulda yetki almadan artırılamıyor ancak vatandaşlar, yasadan kaynaklı haklarını bilmediği için çoğu zaman bunları kullanamıyor. Bu noktada yürütülen çalışmaya vatandaşları bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışması da dâhil edildi. Site aidatları; enflasyon, personel giderleri ile malzeme fiyatlarındaki artış; enerji maliyetleri, asgari ücret ve diğer işçilik ücretlerindeki yükselişle belirleniyor. Site yönetimlerini denetleme konusunda ise yasada bazı eksiklik ve muğlaklıklar bulunuyor.
Yasada, aidatların üst sınırı veya aidata azami artış konusunda herhangi bir oran bulunmuyor. Ev sahibi için aidatta bir sınır konulmazken, konutta kiracı oturuyorsa, kiracı ödediği kira bedelinin üzerindeki aidatı ödemekle yükümlü değil. Kiracı, aradaki farkı ev sahibinden talep edebiliyor. Yine sınırlama olmamakla beraber Tüketici Fiyatları Endeksi’nin üzerinde artış yapılan aidatlara genel kurula katılmış olmak şartıyla, bina sakinlerinin itiraz etme hakkı var.
KONUTLA İLGİLİ DÜZENLEMELER
- Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2018'in Kasım ayında 475,07 olan "gerçek kira" endeksinin 2023'ün Kasım ayında 1888,02 değerine ulaştığını açıklamıştı. 2018-2023 dönemindeki kira artış oranının yüzde 297,42 olduğunu vurgulayan Bakan Şimşek, 2023'ün Eylül ayında yüzde 9,52 olan aylık kira artış oranının Ekim ayında yüzde 7,91'e, Kasım ayında yüzde 5,97'ye ve Aralık ayında yüzde 4,48'e gerilediğini ifade etmişti. Bakan Şimşek, orta vadede, enflasyonla mücadele ve kiralardaki fiyat artışlarının önüne geçmek üzere konut arzının artırılacağını, bu kapsamda deprem kaynaklı konut stokundaki kayıpların telafisine yönelik yeni sosyal konut projeleri geliştirileceğini ve dar gelirli vatandaşların konuta erişiminin artırılacağını duyurmuştu.
- Geçen yıl da uygulanan konut kira artış sınırlamasının devam edeceğini açıklayan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “2 Temmuz 2023'ten itibaren 2 Temmuz 2024 tarihine kadar 1 yıl süreyle konut kiralarında kira artışı yüzde 25 üst sınır olarak uygulanacak” dedi.
- Günlük kiralık evler konusunda yapılan yasal düzenleme gereğince, günlük kiralanan evlere, “pansiyon” statüsü verilmişti. Geçen yıl Ekim ayında yürürlüğe giren yasayla birlikte bu yıl 1 Ocak’tan itibaren günlük ev kiralayabilmek için turizm konutu belgesi almak zorunlu oldu.
Günlük kiralık ev ruhsatı için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile valilikler yetkili kılındı. Günlük kiralama ya da kısa dönem ev kiralama, 100 gün ve altı kiralanacak turizm konutu olarak tanımlandı. Ev sahiplerinin günlük kiralık ev ruhsatı almadan evlerini kiraya vermeleri, yeni yasaya göre suç kabul ediliyor. Ruhsatsız şekilde günlük ev kiralayanlara 100 bin TL’den başlayan miktarlarda ceza kesiliyor.