Gerçek sandığımız ancak pek de öyle olmayan hâkim ve tokmak arasındaki ilişki aslında ne?
Günümüz duruşmalarında gerçekten tokmak kullanılıyor mu?
Adaletin sesi gibi düşündüğümüz tokmak
Mahkeme salonunda sessizlik hüküm sürerken hâkim ağaçtan yapılmış tokmağı kaldırır ve kürsüye vurur. Karar açıklanmıştır ve adalet yerini bulmuştur. Ya da film sahnelerindeki mahkeme kaosunda hâkimin bağırmak yerine tokmakla sessizliği sağladığını izleriz.
Kökeni nereden geliyor?
Hâkim ve tokmak ilişkisinin etimoloji hakkında pek de güvenilir bir kaynak yok. ABD bile kendi mahkemeleri ile bunların nasıl birleştiğini tam olarak bilmiyor. En makul açıklama olarak 19. yüzyılın başlarındaki mahkemelerde kullanıldığı ve bunun Masonlardan geldiği gösteriliyor. Ancak bunu da tam olarak resmileştirmek mümkün değil.
Hâkimler gerçekten tokmak kullanıyor mu?
İngiltere, Kanada ve ABD gibi birçok ülkede tokmak kullanımı yok. Hatta bu kanı hakkında hâkimler bile şaşkın. Kendilerine, çevresindeki insanlardan tokmak hediye edildiğini ancak bunu mahkemelerde kullanmadıklarını ifade ediyorlar.
Türkiye’de de durum aynı mı diye sorduğumuz avukatımızdan da aynı cevabı aldık. Türk mahkemelerinde tokmak kullanımı yok denecek kadar az. Bazı duruşmalarda gözünüze çarpsa bile bu sadece süs amaçlı kullanılan bir obje olmaktan öteye gidemiyor.
Aldatıldık.
Anlayacağınız yine filmler, algılarımızla oynadı ve sahnelerde gördüğümüz bazı şeylerin gerçekten var olduğunu kabul ettik. Müzayede gibi bazı yerlerde kullanılsa da gördüğünüz gibi tokmağın mahkeme salonlarında pek de bir işlevi yok.
Kaynaklar: Survive Law, Alm Law, SMU, The Knoxville Focus, Connect SavannahOkumak isteyebileceğiniz diğer içeriklerimiz: