Türkiye’nin birçok kentinde giderek kangrenleşen bir barınma krizi yaşanıyor. Fahiş kira artışlarına yüzde 25 sınırını uzatarak çare arayan hükümet şimdi de üç alternatifli bir plandan sözediyor. Buna göre yüksek kira isteyen ev sahibine ya hapis ya da para cezası gündemde. Emlak sektörü ise çözümün gerçek bir konut politikasından geçtiği görüşünde. Öğrenciden emekliye milyonlarca yurttaşın yaşadığı barınma sorunu için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, yüzde 25 üst limit uygulaması süresinin uzatılacağını açıklamıştı. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ise dün bunun yanında yeni yaptırım hazırlığında olduklarını açıkladı. “Bizim öngörümüz Türk Ceza Kanunu’nda bununla ilgili bir düzenleme yapılmasıdır” ifadelerini kullanan Bozdağ, üç alternatifi “hapis, adli para ya da para cezası olarak açıkladı.
KALICI POLİTİKA ŞART
İstanbul’da konut kira endeksi bir yılda 2 katından fazla artarken metrekare başına ortalama kira bedeli ise mart ayında 130 lira oldu. Özellikle Sarıyer, Beşiktaş, Kadıköy gibi merkez ilçelerde kiralar asgari ücretin 2 katının üzerine çıktı.
Yüzde 25 sınırının bir işe yaramadığını belirten İstanbul Emlak Brokerleri Kooperatifi Başkanı Ulvi Özcan, şunları söyledi:
“Bir uygulama yapılıyorsa denetimin de yapılması gerekiyor. Bu gerçekleşmedi. Fiyatlara da etkisi olmadı. Adliyelerdeki dosyalar arttı. Böyle bir sıkıyönetim uygulaması getiriyorsanız bunu uygularken çözümler üretmek zorundasınız. Sorunun nedeni yeterince konut olmaması. Kredi faizlerinin düşürüldüğü dönemde yoksullar kredi çekip ev alamadı ancak zaten evi olanlar yenilerini alıp büyüdü. Yoksullar şu anda da ev sahibi olamıyor. Fazla evi olandan yüksek vergi alınmalı. Bu gelirle fon oluşturulmalı.”
GERÇEK ENFLASYON UYGULANSIN
İzmir Emlak Komisyoncuları Odası (İZEKO) Başkanı Mesut Güleroğlu, şu açıklamayı yaptı:
“Maalesef bu sıkıntılı süreç halen devam ediyor. Sürenin uzatılması kiracıları sevindirse de ev sahiplerini üzeceği çok açık. Herkes gerçek enflasyonun farkında. Uygulanamaması gayet normal. Çoğu zaman kiracılar da buna razı geliyor. Sınırlama getirmek iyi ancak bu baskı fiyatları bir yere kadar tutar.
YÜZDE 25 DEĞİL 250 ARTIŞ İSTİYOR
Görüştüğümüz kiracılar ise dertli. Aldıkları maaşın kirayı karşılamaz hale geldiğini belirterek şunları söylüyorlar:
Dürdane Adıgüzel: Kadıköy’de oturan bir memurum. Mayıs ayı kiram zamlanacak. Ev sahibim arayıp hatırı sayılır bir zam yapılması gerektiğini, ilk rakamı benden beklediğini söyledi. Yüzde 25 değil yüzde 250’ye razı olacağız neredeyse. Eski kiracıyım ama 12 bin lira gibi rakamlardan konuşuyoruz. Eski ve çürük binaya istediği rakam bu.”
Mustafa Duran: Beykoz Paşabahçe’de oturuyorum. İşçi emeklisiyim. “7 bin 500 lira emekli maaşım var. 5 bin lira kira veriyorum. 2 katlı bir binanın üst katında oturuyorum. Bina 50 yıllık, eski bir ev. Elimde kalan parayla gıda ve ilaç alıyorum.”
Salih Karakoç: İşçiyim. Maaşım kiraya gidiyor. İnsanlar destekle ayakta kalıyor. Kimisi kardeşiyle eve çıktı. Kimisi çekirdek aileyken anne babasını yanına aldı geniş aile oldu. Evde iki çalışan varsa birinin maaşı kiraya gidiyor” dedi.