Merkez Bankası (TCMB) liralaştırma stratejisi çerçevesinde bankalar için önümüzdeki altı ay için geçerli olacak yeni dövizden TL'ye dönüşüm hedefleri ve tahvil yükümlülükleri getirdi.
TCMB Resmi Gazete'de zorunlu karşılık ve menkul kıymet tesisine ilişkin tebliğlerde değişiklik yaparken ayrıca bankalara yazı ile iki talimat da gönderdi.
Buna göre daha önce TL mevduat payı yüzde 50 altında kalırsa 7 puan ek menkul kıymet tesis etmek zorunda olan bankalar artık yüzde 60 altında kalınca 7 puan ek menkul kıymet tesisinde bulunacak.
Ayrıca bankalar, nisan sonundan eylül sonuna kadar, döviz mevduattan TL mevduata dönüşümü belirli oranda sağlayamamaları halinde ek menkul kıymet tutacaklar.
Buna göre bankalar, 28 Nisan'dan 29 Eylül'e TL'ye dönüşüm oranı aylık yüzde 5'in altında kalırsa eksik kalan tutar kadar menkul kıymet ayıracak. Böylece 31 Mart'tan 27 Haziran'a kadar TL'ye dönüşüm oranı yüzde 15'in altında kalan bankalar 5 puan ek menkul kıymet tesisi yapacak.
Ayrıca 27 Haziran'dan 29 Eylül'e TL'ye dönüşüm oranı aylık yüzde 3'ün altında kalırsa eksik kalan tutar kadar menkul kıymet ayırılacak. Böylece 31 Mart'tan 29 Eylül'e kadar TL'ye dönüşüm oranı yüzde 24'ün altında kalan bankalar, 5 puan ek menkul kıymet tesisi yapacak.
Kredilere ilişkin değişikliklerde ise 29 Aralık'tan itibaren kullandırılan kredilerin ikinci kademede yer alanları için yüzde 90 yerine yüzde 150 menkul kıymet ayrılacak. Böylece referans orandan belirli bir oranda yüksek faiz/kâr payı oranı bulunan ihtiyaç kredilerinde menkul kıymet tesisi oranı yüzde 90'dan yüzde 150'ye yükseltlilecek.
TL mevduat/katılım fonunun toplam mevduat/katılım fonu içindeki paylardan düşük olanı yüzde 60'ın altında kalan bankalar için 28 Nisan'dan itibaren ilave 5 puan yabancı para zorunlu karşılık oranı da uygulayacak.
İSKONTO ORANI YÜZDE 80'E YÜKSELTİLDİ
TCMB ayrıca teminat sisteminde bankaları uzun vadeli sabit kuponlu Hazine tahvili tutmaya daha da teşvik edecek değişikliğe gitti. TCMB bankalara dün gönderdiği yazıda daha önce TÜFE'ye endeksli tahviller için yüzde 70 olan iskonto oranını yüzde 80'e yükseltti.
TCMB dün de deprem başta olmak üzere yurtdışından sağlanan kaynak girişlerinde döviz karşılığı TL swap piyasası'nda kotasyon yöntemiyle ve 1 hafta vadeli olarak gerçekleştirilen işlemlerin, fonların kullandırılmasına aracılık edecek bankalarla daha uzun vadelerde de gerçekleştirilebileceğini de açıklamıştı.
Mevcut uygulanan politikalarda kur, kredi, mevduat ve Hazine tahvillerinde yön kamu tarafından belirleniyor. Ekonomi yönetimi kur politikasındaki bu süreci "istikrarlı TL" olarak tanımlıyor.
Mevcut politikalarla dolar/TL'nin kamu tarafından seçim öncesinde olması gerektiğinden daha aşağıda fiyatlandığı ve TL'nin değer kaybetmesi gerektiğine ilişkin artan görüşler dövize ilgiyi artırıyor.
Bankacılar son dönemde atılan TCMB'nin attığı tüm adımların döviz talebini azaltma ya da ülkeye döviz girişini artırma ortak amacı taşıdığını, seçimlere kadar benzer adımların devam edebileceğini öngörüyor.
TL, 6 Şubat'taki depremden bu yana geçen iki ayda yüzde 2.24 değer kaybetti. Seçime yaklaştıkça değer kayıpları deprem öncesi döneme göre günlük olarak bir miktar hız kazansa da oldukça sınırlı seviyelerde. İhracatçılar ise rekabetçiliğini kaybettiği için kamudan TL'de yeni değer kayıpları talep ediyor.
DÖVİZDE SON DURUM
Günlük sınırlı kayıplarını devam ettiren dolar/TL bu sabah 19.26 civarında işlem görüyor.
Serbest piyasada 21.0240 liradan alınan Euro'nun satış fiyatı ise 21.0260 lira olarak belirlendi. Dün Euro'nun satış fiyatı ise 21.0010 lira olmuştu.
Bugün iç veri gündeminde bütçe nakit gerçekleşmeleri yer alıyor.
Küresel piyasalarda ise ABD Merkez Bankası'nın (Fed) parasal sıkılaştırmayı gereğinden uzun süre sürdürdüğü yönünde endişeler tarım dışı istihdam verilerinin önemini artırırken ABD borsası bugün resmi tatil nedeniyle kapalı kalacak.