8, 12, 14 ve hatta 16 vitese kadar görebileceğimiz türlerin tabii ki ağır vasıtalara birden çok faydası bulunuyor.
Ağır yükleri genellikle uzun mesafeler boyunca taşımak için tasarlanan araçların vites çeşitliliği sayesinde hem düz yollarda hem de yokuşlarda ihtiyaç duyulan güç seviyesi sağlanıyor. Bundan daha fazlası da var.
Güçlü ve verimli şekilde çalışmalarını sağlayacak vites sistemlerine ihtiyaç duyuluyor.
Ağır vasıtaların motorları, yüksek tork üretecek şekilde dizayn ediliyor. Tork, aracın hareket kabiliyetini doğrudan etkilediğinden ağır yüklerle başa çıkabilmek için kritik öneme sahip.
Vitesler ise motorun ürettiği torku, tekerleklere en uygun şekilde aktarıyor. Böylece araç hem hızlanabiliyor hem de ağır yükler altında dahi stabilitesini koruyabiliyor.
Yakıt verimliliği sağlıyor.
Yüksek vites sayısı aynı zamanda motorun daha geniş bir devir aralığında çalışmasına olanak tanıyor. Bu da motorun her zaman ideal çalışma koşullarına yakın bir devirde olmasını sağlıyor yani yakıt tüketimini optimize ediliyor.
Yakıt ekonomisinin de özellikle uzun yolculuklar için kritik bir maliyet unsuru olduğunu düşünürsek vites sayısının fazlalığı büyük bir avantaj sağlıyor.
Hız daha kolay kontrol ediliyor.
Farklı vites seçeneklerinin bir diğer avantajı ise sürücünün hızını daha hassas bir şekilde kontrol etmesini sağlamak. İnişli ve çıkışlı yollarda sürücülerin araç kontrolünü maksimum derecede korumaları gerektiğinden de vites çeşitliliği olmazsa olmaz. Yüksek vitesler ayrıca bu tür durumlarda motor frenlemesini de etkin şekilde kullanma imkânı veriyor.
Sadece araca değil çevreye de katkısı var.
Yol tutuşundan kontrolüne kadar pek çok konuda fayda sağlayan yüksek vites sayısı, teknolojinin gelişmesiyle beraber daha sofistike hâle gelerek araçların çevresel etkilerini de azaltıyor.
Ağır vasıtalarda kaç vites oluyor?
Her ağır vasıtaya göre vites sayısı değişiyor. Araçların kullanım amacı, tasarımı ve gereksinimlerine göre değişen vitesler arasında 6 vites genellikle küçük ve orta ölçekli araçlarda ideal. Çünkü bu araçlar şehir içi ve kısa mesafe taşımacılıkta rol oynuyor. 6 vites de oldukça yeterli.
Orta ölçekli yük taşıyan araçlar için 8 vites kullanılırken daha büyük ve ağır yük taşıyan araçlarda 10 vites bulunuyor. Çünkü bu araçların mesafelerde daha iyi yakıt ekonomisi ve performans sağlaması lazım.
12 ve 16 vites ise çok ağır yükler ve uzun mesafe taşımacılık için tercih ediliyor. Vites sayısı yüksek olunca da kontrol ve verimlilikte üst seviyelere çıkılıyor.
Çoklu mod vites kutuları ve otomatik vites ise giderek popüler hâle gelen sistemler arasında. Bu sistemler sayesinde sürücüler araç kullanırken daha konforlu olabiliyor.
Bir sonraki yolculuğunuzda tır gibi ağır vasıta gördüğünüzde karmaşık vites sistemlerini düşünerek kullandığımız 3-5 vitesin gözünü sevebilirsiniz.
Kaynaklar: Equipment Experts, Driving Tests, Automotive FleetArabalar hakkında okumadan edemeyeceğiniz diğer içeriklerimiz: